Sân bay Vân Đồn

Dự án sân bay và những đơn vị tham gia “cuộc đua” nghìn tỷ

Sân bay tại các địa phương là các dự án đặc biệt của ngành hàng không Việt Nam. Những dự án này rất quan trọng đối với sự phát triển của địa phương nói riêng và ngành hàng không Việt Nam nói chung. Vậy những ai tham gia “cuộc đua” sân bay nghìn tỷ này?

Không giống như đối với các dự án BOT giao thông đường bộ, việc dùng vốn tư nhân xây sân bay nghìn tỷ có thể đánh giá hiệu quả, nhưng là dựa trên những tiêu thức khác, phục vụ mục tiêu khác, ngoài giao thông.

Những… “chim mồi” cho “cuộc đua” sân bay tại Vân Đồn

Dự án sân bay Vân Đồn nằm tại huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. Hiện nay sân bay đang được chủ đầu tư là tập đoàn SunGroup gấp rút thi công. Tổng mức đầu tư cho dự án lên tới gần 7.500 tỷ đồng, công suất tiếp nhận dự kiến là 2 triệu hành khách và 10.000 tấn hàng hóa vận chuyển mỗi năm.

Đối với ngành hàng không Việt Nam, đây là dự án rất đặc biệt. Sự đặc biệt ấy thể hiện ở 2 điểm:
– Thứ nhất, sân bay Vân Đồn là sân bay đầu tiên được đầu tư 100% bằng vốn tư nhân, từ nhà ga hành khách, đường băng đến trang thiết bị đi kèm.
– Thứ 2, dự án sân bay Vân Đồn khi hoàn thành cũng sẽ là dự án hoàn toàn do tư nhân khai thác cơ sở hạ tầng, ngoại trừ phần quản lý điều hành bay vẫn do Nhà nước nắm.

Vân Đồn là khu du lịch giàu tiềm năng của Quảng Ninh, đây cũng là khu vực được chọn lựa để xây dựng mô hình đặc khu kinh tế mới và đang trong tiến trình xét duyệt Đề án xây dựng Trưởng đặc khu, không tiến hành Hội đồng nhân dân. Khu vực này nhận được rất nhiều ưu đãi về cơ chế đã được chấp thuận, là một trong 3 đặc khu kinh tế trên cả nước.

Quy hoạch dự kiến đặc khu kinh tế Vân Đồn

Quy hoạch dự kiến đặc khu kinh tế Vân Đồn

Khi sân bay Vân Đồn hoàn thành thì đó chính là cánh cửa nối đặc khu kinh tế ấy với thế giới mà không cần qua trung chuyển. Với những giá trị tiềm năng có thể đạt được, 7.500 tỷ đồng để xây dựng và khai thác một sân bay cũng có thể coi là con số không quá lớn.

Nhiều ý kiến khác cũng cho rằng, Tập đoàn Sungroup là nhà đầu tư xứng đáng, là “chim mồi” để tạo điểm nhấn, trở thành điển hình trong chính sách thu hút đầu tư của mỗi địa phương.
Đó cũng là lý do mà mà ngoài Sân bay Vân Đồn hay hệ thống cáp treo đẳng cấp của Quảng Ninh, Sungroup còn được tỉnh Lạng Sơn trải thảm mời tham gia lấy lại dự án cáp treo Mẫu Sơn từ chủ đầu tư khác hay được tỉnh Lào Cai đề nghị làm chủ đầu tư dự án sân bay Lào Cai. Tập đoàn này cũng được Hải Phòng mời về với mong muốn giúp địa phương quy hoạch lại và sau đó là lấy lại một số dự án, chú trọng đầu tư khai thác khu du lịch Cát Bà…

Không chỉ sân bay Vân Đồn, Tập đoàn Rạng Đông cũng đang tiến hành xây dựng sân bay Phan Thiết với tổng mức đầu tư khoảng 1.600 tỷ đồng, công suất tối đa lên tới 300 hành khách mỗi giờ. Tập đoàn Rạng Đông cho biết, dự án này thực hiện theo hình thức BOT với thời gian khai thác khoảng 70 – 80 năm. Chỉ có xây dựng sân bay thì Phan Thiết mới đủ cạnh tranh với Phú Quốc khi có sân bay Cam Ranh, thu hút du khách về vùng đất nhiều tiềm năng này.

Do vậy, dù việc xây dựng sân bay có khả năng thua lỗ như trường hợp sân bay Cần Thơ, sân bay Điện Biên…, thì có sân bay vẫn là khao khát của nhiều địa phương. Ban quản lý các DA đối tác công tư (PPP) thuộc Bộ GTVT cho biết, hiện nay chỉ có 4/21 sân bay hiện đang khai thác là có lãi. Tỉnh Đắk Nông cũng đang đề nghị gửi Bộ GTVT về việc khẩn trương cho lập quy hoạch sân bay Nhân Cơ cho địa phương này.

Lợi ích từ việc đầu tư sân bay bằng vốn tư nhân

Công ty cổ phần (ACV) – Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam là doanh nghiệp hiện vẫn do nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối. ACV hiện đang đầu tư, khai thác và quản lý hệ thống 22 sân bay trong cả nước, trong đó có 13 sân bay nội địa và 9 sân bay quốc tế. Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại chính là doanh nghiệp lớn nhất cả nước trong kinh doanh hạ tầng sân bay hiện nay, với tổng tài sản đến hết quý 2/2017 vào khoảng 47.500 tỷ đồng.

Tiến độ thực tế sân bay Vân Đồn Quảng Ninh

Tiến độ thực tế sân bay Vân Đồn Quảng Ninh

Tình trạng nhiều địa phương đã và tiếp tục đề nghị việc đầu tư sân bay khiến Bộ GTVT phải phát đi cảnh báo về nguy cơ lãng phí vốn đầu tư. Nhưng ở chiều ngược lại, những doanh nghiệp như Sunroup, VietJet hay Công ty cổ phần Nhà ga quốc tế Cam Ranh… đều khá kín tiếng về những lợi nhuận toan tính từ việc tham gia dự án đầu tư hạ tầng sân bay.

VietJet khẳng định mục tiêu hãng đề nghị được đầu tư, khai thác vận hành nhà ga hành khách tại cả loạt sân bay là nhằm khai thác tối ưu hơn lượng hành khách và tuyến bay của hãng, bài toán lợi nhuận từ khai thác hạ tầng chưa được nêu như là trọng tâm hoạt động chính.

Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Nhà ga quốc tế Cam Ranh – Ông Johnathan Hạnh Nguyễn khẳng định việc đầu tư vào nhà ga hành khách sân bay này nhằm phục vụ lợi ích cho…. tương lai. Hiện tại, Cam Ranh chưa phải là một sân bay có thể sinh lãi kinh doanh hạ tầng, dù lượng khách vận chuyển đã vượt dự báo.

Ông Johnathan Hạnh Nguyễn cũng cho rằng, việc đầu tư sân bay là cơ hội để thu hút những nguồn đầu tư khác tới địa phương, tuy nhiên với nguồn vốn hoàn toàn từ tư nhân thì điều quan trọng nhất trước tiên phải là lợi ích từ trực tiếp dự án sân bay ấy. Chính vì vậy mà doanh nghiệp trước tiên phải được phép toàn quyền khai thác dự án để thu hồi vốn đầu tư, thay vì chia sẻ quyền kinh doanh với doanh nghiệp khác.

Với quan điểm quản lý, một cán bộ BQL DA PPP thuộc Bộ GTVT cho rằng, nhà nước chỉ nên đầu tư những sân bay ở các địa phương khó khăn, chưa thực sự hấp dẫn về kinh doanh sân bay.

Còn lại, tại những sân bay có khả năng sinh lợi hoặc không quá quan trọng về mặt quân sự, thì nên sử dụng nguồn vốn tư nhân ngoài nhà nước để phân bổ nguồn lực đầu tư sân bay được tốt hơn. Dự án đầu tư sân bay Vân Đồn có thể xem như tiêu biểu cho phương án đầu tư sân bay tư nhân theo quan điểm quản lý này.

2.8/5 - (6 bình chọn)

2 Comments

  1. Le thi Dong Phuong 08/01/2019
    • Sun Group Hạ Long 22/01/2019

Bình luận